YÖNETSEL DÜŞÜNCENİN TARİHİ - 1
Yönetim olgusunun incelenmesinde ve örgüt sorunlarının çözümlenmesinde, bilimsel yöntem ve tekniklerinin uygulanması 19. yüzyılın sonlarına kadar gecikmiştir. Milattan önceki dönemlerden kaynaklanan ve orta çağın başlarında kilisenin de etkisiyle kuvvetlenen, ticaret ve işletmeciliğe karşı izlenen olumsuz tutum ve davranışlar gecikmenin asıl nedeni olarak gösterilmektedir.
18. yüzyılın ortalarına kadar, üretim sistemini oluşturan el sanatları ve ev sanayiinde üretim birimlerinin çok küçük ölçekli olması ve işgücünün genellikle aile bireylerinden karşılanması gibi nedenlerle, yönetim önemli bir sorun oluşturmamış ve basit bir uygulamadan ileriye gitmemiştir. Bu nedenle eski dönemlerde bilimsel yönetime gereksinim duyulmamıştır. Yine de bu dönemle ilgili eski Yunanlılar, eski Romalılar ve Mısırlılardan kalma bilgiler mevcuttur.
Mısır piramitlerinin yapımı, büyük insan gücü yanında geniş bir yönetim ve organizasyon faaliyetidir.
Bu devirde öne çıkan isimler, yönetsel becerilerin aktarılabilirliği yaklaşımıyla Socrates, işgücünün uzmanlaşması düşüncesiyle Aristoteles ve uzmanlaşmış iş gücünün avantajlarını ortaya koyan Xenophon’dur
18. yüzyılın sonlarına ortaya çıkan Endüstriyel Devrim, iş yaşamında büyük değişiklikler meydana getirdi. İnsan beceri ve enerjisini, artık makinelerle sağlamış oldu.
Avrupa’yı saran bu devrimle iş ve iş gücünün dolayısıyla üretimin artması için yeni örgütlenmelere, ekonomik düzenleme ve yasal yapılanmaya ihtiyaç duyuldu. Tabi bu ilerleme beraberinde başka sorunlar getirdi. Toplum içerisindeki suçlar arttı. İşçi eylemleri görüldü. Bazı ülkeler çalışma koşullarını yeniden düzenledi.
18 ve 19. Yüzyıl için Milletlerin Refahı kitabı ile önemli konulara değinen ve iş bölümü kavramını öne çıkarak Adam Smith, çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve modern toplum üzerine çalışan İskoçya’da tekstil işletmecisi yöneticisi olan Robert Owen, yönetim süreçlerinin geliştirilmesine Makineler ve Fabrikatörlerin Ekonomisi adlı eseriyle katkı sağlayan Charles Babage ve Mühendislik Ekonomisi kitabıyla işletmenin bir bilim dalı olmasına öncelik eden ve bilimsel yönetim konusunda öğrencisi F.Taylor’a fikir veren makine mühendisi Henry R. Towne ön plana çıkan iş ve yönetim insanlarıdır.
GK'ye ait yüksek lisans ders ödevinden alıntıdır.
Comments